ارسال به دوست 
نسخه چاپي
نانواخانه در گذر زمان
زمانی در شهرها دکان‌هایی با سردرهای دودزده با دیوارهای کاهگلی بود که به نوعی زشت‌ترین نمای صنفی را به خود اختصاص می‌داد اما وقتی از جلوی درب این دکان‌ها رد می‌شدی، عطر دلپذیر نان آمیخته با بوی سیاهدانه، اشتها را تحریک می‌کرد. حالا دکان‌های سیاه و دودزده جای خود را به ویترین‌های شیک با شیشه سکوریت داده اما دیگر از آن عطر و بو و برکت نان خبری نیست. در واقع در نانوایی‌ها نان دیگر پخت نمی‌شود و فقط ترکیبی از آب و خمیر در ربات‌های پخت، داغ شده و جلوی مشتری پرت می‌شود! دیگر صدای سیخ و پارو و بلند بلند حرف زدن استادکاران خباز را نمی‌شنویم و به جای سنگک‌های خوشرنگ و طلایی میخکوب شده به دیوار خبازی، با تیراژی از خمیرهای بی‌رنگ و رو و طعم مواجه‌ایم که به جای نان، محکوم به مصرف آن هستیم...
حال چرا در گذر زمان، نان سفره ما به این سرنوشت دچار شد؟ به گفته کارشناسان، دلایل متعددی دارد که منطقی‌ترین دلایلی که به گوش من به عنوان خبرنگار خورده، افزایش جمیعت شهرنشین است که اشاره می‌شود افزایش تقاضا و ضیق وقت، موجب شده به سمت ماشینی کردن تولید نان سوق پیدا کنیم که البته این هم باز راهکار منطقی نیست! چندین سال قبل، دولت پخت نان به روش صنعتی را در دستور کار قرار داد تا جمیعت شهرنشین، نان تولید شده با الگوی تولید کیفی را در دسترس داشته باشند و تولید نان سنتی نیز در کنار واحدهای صنعتی بزرگ تداوم داشته باشد و عرضه تابع تقاضای مصرف باشد اما ورود افراد غیرمتخصص و عدم توجه به سازوکار علمی و تطابق ذائقه مصرف‌کننده داخلی از یک سو و اختصاص یارانه به تولید نان سنتی از سوی دیگر، موجب شد این طرح متوقف شود و سرمایه ملی صرف شده در این راه به هدر برود. در این میان تعدادی از سرمایه‌گذاران طرح‌های تولید صنعتی و علم‌محور نان که بر اساس تجربه و شناخت بازار مصرف وارد عرصه تولید شدند، توانستند هرقدر سخت، در بازار رقابت نه با نان تولید سنتی فعلی بلکه با یاری یارانه، پابرجا بمانند و مشتریانی وفادار برای خود حفظ کنند اما متأسفانه دولت هیچ حمایتی از تولید نان مأکول نداشته و تمامی سیاست‌ها فقط بر تداوم یارانه تأکید داشتند، یارانه‌ای که در مسیر تولید، هیچ‌گاه به سفره مصرف‌کننده نرسیده و به کام واسطه و دلال شده است و مردمی که زمانی نان مأکول محور اصلی سفره مصرفشان بود، با اجرای سیاستی غلط، مجبور به استفاده از نان ظاهراً تولید شده به روش سنتی شده‌اند که هیچ بویی از نان مأکول سنتی از آن به مشام نمی‌رسد و چه بسا موجب افزایش امراض گوناگون در جامعه شده و خواهد شد. از حق نگذریم، دولت برای اصلاح وضع موجود، دست و پا می‌زند که به قول دولتی‌ها، طرح هوشمندسازی، هدف غایی‌اش استانداردسازی تولید و عرضه نان مأکول است اما متأسفانه خروجی این طرح تا امروز جز دسترسی به آمار و ارقام نبوده است که امیدواریم حداقل از آمار یافت شده، در سیاست‌گذاری صحیح بهره‌برداری شود و حداقل دولت اگر نظری به آزادسازی نان از یارانه ندارد، قیمت‌ها را یکسان کند تا مصرف‌کننده اختیار انتخاب نان مأکول را داشته باشد و به دلیل وجود فاصله قیمتی فاحش، محکوم به تحمل صف نانوایی‌های اسماً سنتی نشود و بتواند از نان تولید شده کیفی به روش‌های صنعتی استفاده کند. البته که با اجرای این سیاست، در واحدهای صنعتی تولید نان نیز تحولی ایجاد خواهد شد و نانوایان به سمت تولید نان سنتی به معنای اخص کلمه کیفی و مأکول خواهند رفت. خبرنگار: ندا کاظمی ترکی