اخبار > دوربرگردان

ارسال به دوست  نسخه چاپي 

دوربرگردان

چند ماه قبل در یکی از مقالات خود مطلبی را تحت عنوان «زرد چشمک‌زن» نوشته بودم که پس از چاپ نشریه، برخی از دوستان در ارتباط با مطالب آن مقاله تماس گرفته و نظرات خود را عنوان نمودند. این تماس‌ها مرا متوجه کرد که برخی اتفاقات ساده که هر روز برای یکایک ما رخ می‌دهد و فکر می‌کنیم این موضوع شخصی بوده، می‌تواند از جهات مختلف عمومیت داشته باشد.

در آن مقاله از پشت چراغ زرد چشمک‌زن تقاطع اشرفی اصفهانی و باغ فیض ماندن و سر درگم شدنم برای یافتن راهی از میان خودروهایی که رانندگان آن‌ها هم مثل من گیج شده بودند و ارتباط این موضوع با حوزه گندم، آرد و نان نوشته بودم.

از کشاورز ناراضی، کارخانه‌دار ناراضی، نانوای ناراضی و مردم از همه ناراضی‌تر نوشتم و یادآوری کردم که کماکان کشاورز خود را به آب و آتش می‌زند که این نرخ با زحمات من جور نیست، کارخانه‌دار قسم می‌خورد که این درآمد پاسخگوی هزینه‌های من نیست، نانوا فریاد می‌زند که نانش به نرخ روز نیست و مردم هم به واسطه چراغ زرد چشمک‌زنی که در تقاطع تولید نان روشن و خاموش می‌شود، نه از کیفیت نان راضی هستند و نه از کمیت آن. از همه مهم‌تر، کسی هم مسئولیت کار را به گردن نمی‌گیرد و امور حاکمیتی این حوزه بلاتکلیف مانده بین دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت را گوشزد کرده بودم.

دیروز غروب مجدداً قصد عبور از تقاطع یاد شده را داشتم. با توجه به اینکه اول مهر بود و باز شدن مدارس  همیشه توأم با افزایش ترافیک است، خود را آماده کردم که ساعتی را پشت چراغ زرد چشمک‌زن بگذرانم اما با تعجب دیدم این اتفاق نیفتاد و و در واقع، تقاطعی وجود نداشت که چراغ داشته باشد. خودروها به ترتیب از کنار نرده جدیدی که بجای تقاطع کشیده شده بود، می‌گذشتند و حدود صد متر بالاتر، از دوربرگردان جدیدی که احداث شده، بدون کمترین ترافیکی دور زده و ادامه مسیر می‌دادند.

به همین سادگی موضوعی که چند سال مخل آسایش مردم بود، با یک نرده کشی ساده به جای تقاطع و احداث دوربرگردانی صد متر بالاتر، حل شده است. هر چند که بعید می‌دانم این مطلب به دست شهردار منطقه برسد اما به عنوان یک شهروند ابتدا از وی تشکر کرده و سپس گله می‌کنم که چرا این کار زودتر انجام نشد.

همان‌گونه که قبلا هم گفته‌ام، من به دلیل سال‌ها فعالیت مستمر در حوزه گندم، آرد و نان، مطلعم که دولت علاوه بر پرداخت یارانه مستقیمی که به روش غلط ماهیانه به حساب مردم واریز می‌کند، در سال بیش از 13 هزار میلیارد تومان هم یارانه برای کنترل بازار گندم پرداخت می‌کند. به طور سرانگشتی در سال جاری مجموع این مبالغ حدود 17 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. به دلیل اینکه این حوزه برنامه مدونی ندارد، متاسفانه علی‌رغم پرداخت این حجم عظیم از یارانه، تمامی زنجیره از مزرعه تا سفره از وضع موجود ناراضی‌اند.

پس لازم است مجدداً یادآوری کنم که مشکل اصلی از نوع پرداخت یارانه به گندم شروع می‌شود که این موضوع را هنوز می‌توان با استفاده از تجربیات سایر کشورها حل کرد. دوستانی که بیشتر دست اندرکار تجارت خارجی غلات هستند، می‌دانند که در کشورهای پیشرفته هم یارانه به کشاورز پرداخت می‌شود اما در جای مناسب خود. در اکثر کشورهای صاحب‌نام در تولید محصولات کشاورزی از جمله گندم، به دلیل اینکه کشاورز باید محصول خود را پس از برداشت با نرخ جهانی تطبیق دهد، دولت‌ها یارانه محصول تولیدی را روی مزرعه‌ای که هنوز سبز است به کشاورز پرداخت می‌کنند.

استفاده از روش پرداخت مستقیم یارانه به کشاورز به شکل‌های مختلف و در هنگامی که گندم هنوز سنبله است، نیاز به روش اشتباه خرید تضمینی را از بین خواهد برد، تمام مفسده موجود در این حوزه از خرید تضمینی گندم شروع می‌شود. یقیناً در روشی که دولت متضمن شده هر چه را بیاورند خریداری خواهد کرد، نه تنها کیفیت فدای کمیت می‌شود بلکه با به وجود آمدن سیستم دلالی و واسطه‌گری، اعمال شنیع و کثیفی نیز ایجاد خواهد شد. اعمالی که امروز شاهد آن هستیم و بارها در رسانه‌های جمعی به نمایش درآمده است؛ افزودن خاک، شن، ماسه، سنگ و غیره به گندم پاکی که کشاورز زحمتکش در طول سال با زحمات طاقت‌فرسای خود تولید کرده است.  

 اینجاست که لزوم ایجاد تعدادی دوربرگردان جدید به جای چراغ‌های زرد چشمک‌زن قدیمی در برخی از          سیاست‌های حوزه گندم، آرد و نان از سوی دولت قوت می‌گیرد. همان‌گونه که با افزایش تعداد خودرو در شهرها نیاز به اصلاحات هندسی جدید در مدیریت شهری گره گشاست، تغییر روش‌های مدیریتی نیز با افزایش جمعیت و میزان تولید درکشور می‌تواند کارساز باشد. همچنان معتقدم که وزارت جهاد کشاورزی با همکاری مرکز آمار ایران باید با ایجاد یک بانک اطلاعاتی دقیق و واقعی از تعداد کشاورزان هر استان و برآورد میزان برداشت با مقیاس زمین‌های قابل کشت، آماری جامع از میزان واقعی تولید گندم در کشور به دست آورد. یقیناً با استفاده از این آمار، میزان واقعی یارانه گندم به دست خواهد آمد. در صورتی که این مهم به وقوع بپیوندد، کشاورز هم که از قبل یارانه تولید خود را دریافت کرده، برای بهره بردن بیشتر، تلاش مضاعفی جهت بالابردن کیفیت و کمیت خواهد کرد چرا که قرار است من‌بعد عرضه کالایش به بازار را به نرخ روز و واقعی انجام دهد. روشن است که در ادامه مسیر نیز هر یک از تولیدکنندگان به نرخ واقعی باز خواهند گشت و یقین دارم که این کار نسبت به امروز تغییری قابل ملاحظه در قیمت مصرف‌کننده ایجاد نخواهد کرد.

در نهایت همان‌گونه که اکثر کارشناسان اقتصادی نیز به آن معتقد هستند، دولت می‌تواند به جای روش غلط پرداخت نقدی یارانه به مردم که باعث رشد نقدینگی و بی‌ثباتی بازارها می‌گردد، مانند سایر کشورها یارانه را در حوزه‌های مختلف از جمله بهداشت جامعه، با رایگان کردن یا کمترین پراخت از سوی بیمار صرف کند و مشکلات فعلی بهداشت و درمان را برای همه ایرانیان آسان نماید.

ان شاءا...

غلامرضا مظاهری