ارسال به دوست 
نسخه چاپي
همایش روز ملی گندم و نان؛ تجلیل از تلاشگران صنعت آرد و نان و بررسی چالش‌های امنیت غذایی کشور
روز سی‌ویکم فروردین‌ماه در تقویم رسمی کشور به عنوان «روز ملی گندم و نان» شناخته می‌شود؛ روزی که نه‌تنها پاسداشت نانی است که بر سفره همه ایرانیان نشسته بلکه یادآور زحمات کشاورزانی است که دانه‌به‌دانه گندم را از خاک برمی‌دارند و نیز صنعتگرانی که آن را به نان بدل می‌کنند، نانی که نماد حیات، تلاش و برکت است.
به همین مناسبت و با همکاری شرکت بازرگانی دولتی ایران و بنیاد ملی علوم و فنون غلات ایران، همایشی در محل انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور برگزار شد. این رویداد با حضور مسئولان عالی‌رتبه، کارشناسان حوزه کشاورزی و صنایع غذایی و فعالان صنعت آرد و نان همراه بود. در این گردهمایی، شماری از مسئولین بخش دولتی و خصوصی از جمله سیدسعید راد معاون وزیر جهاد کشاورزی و مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، مهرزاد جمشیدی مدیرعامل بنیاد ملی علوم و فنون غلات ایران، محمدعلی اسفنانی سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی، پیمان فلسفی نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران، علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران ایران و سید محمدرضا مرتضوی رئیس انجمن صنایع غذایی ایران، به ایراد سخن پرداختند. این همایش، نه‌تنها بستری برای بررسی چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی صنعت گندم و نان بود بلکه فرصتی شد برای تجلیل از شماری از چهره‌های تأثیرگذار این صنعت؛ کسانی که بی‌وقفه در مسیر تأمین امنیت غذایی و بهبود کیفیت نان کشور تلاش کرده‌اند. این رویداد با تأکید بر لزوم توجه به تولید داخلی، حمایت از کشاورزان و کارخانه‌های تولید آرد و نان و همچنین نیاز به اصلاح الگوی مصرف نان در کشور همراه بود. در میانه همایش، لحظه‌ای ویژه و به یادماندنی رقم خورد. با حضور مسئولین و حضار، کیکی بزرگ به مناسبت روز گندم و نان بریده شد که این مراسم با شور و نشاطی خاص همراه بود. همچنین ثبت تمبر به مناسبت روز ملی گندم و نان از سوی اتحادیه نانوایان حجیم و نیمه‌حجیم و رونمایی از پوستر ایبکس 2025 در اثنای مراسم انجام شد. در ادامه، سخنان تأثیرگذار هستی روزبهانی، نوجوان مبتلا به بیماری ژنتیکی که با مساعدت خیرین صنف و صنعت آرد و نان بیماری‌اش کنترل شده، باعث برانگیخته شدن احساسات حضار شد. هستی در سخنان خود از تلاش و حمایت خیرخواهانه‌ای که برای درمانش صورت گرفته، تشکر کرد و تأکید کرد که این همدلی‌ها باعث تغییرات مثبت بزرگی در زندگی‌اش شده است. پیام مشترک این گردهمایی، توجه به جایگاه نان به‌عنوان سرمایه‌ای ملی و فرهنگی و ضرورت اصلاح الگوی مصرف، کاهش ضایعات و حمایت از تولید داخلی بود. روز گندم و نان، فرصتی است برای یادآوری اینکه هر دانه گندم، نتیجه همدلی زمین، کشاورز و آفتاب است و هر قرص نان، آیینه فرهنگ و اقتصاد این مرز و بوم. نان، تنها محصولی است که در دهه‌های اخیر از بحران دور مانده است در این مراسم، مهرزاد جمشیدی، رئیس بنیاد علوم و فنون غلات ایران، با اشاره به روند شکل‌گیری این نهاد گفت: بنیاد علوم و فنون غلات به همت دکتر کرمی و با هدف تمرکز بر ارتقای کیفیت گندم و فراورده‌های مرتبط، حدوداً سه سال پیش تأسیس شد. امروز، با پیگیری‌های صورت‌گرفته و در راستای منویات شهید آیت‌ا... رئیسی، رئیس‌جمهور فقید، روز ملی نان به رسمیت شناخته شده است. این مناسبت را با وجود چالش‌ها و مشقات موجود، جشنی برای زحمات فعالان این حوزه می‌دانیم. وی تأکید کرد: در سال‌هایی که کشور با بحران در کالاهای اساسی مانند مرغ، تخم‌مرغ، آب و برق مواجه بود، نان تنها محصولی بود که ثبات نسبی خود را حفظ کرد؛ این موفقیت حاصل تلاش بی‌وقفه گندمکاران، مدیران اجرایی دولت، مسئولان استانی و همه عوامل زنجیره تأمین است. جمشیدی در ادامه به مهم‌ترین برنامه‌های بنیاد پرداخت و اظهار کرد: به جای تمرکز صرف بر کمیت، تلاش ما بر کشت کیفی گندم است. متأسفانه در بسیاری از استان‌ها، ضعف‌هایی در تولید گندم کیفی وجود دارد. ما با همکاری دانشگاه‌های تهران و شیراز، در حال طراحی الگوی جدید خرید کیفی هستیم. رئیس بنیاد علوم و فنون غلات ایران همچنین با انتقاد از مداخله مستقیم دولت در بازار گندم، گفت: دولت باید نقش نظارتی داشته باشد، نه مداخله‌گری. سیاست‌های دستوری در تعیین قیمت، نوع گندم، توزیع و سایر جزئیات، تنها موجب ناکارآمدی عملکرد فعالان این حوزه شده است. باید اجازه داد بازار از طریق عرضه و تقاضا تنظیم شود و یارانه‌ها مستقیماً به مصرف‌کننده نهایی اختصاص یابد. وی ایجاد بازارهای آتی و حضور مستمر در آن و کشت قراردادی را از مهم‌ترین محورهای تحول دانست و افزود: اگر کشاورز بداند محصولش با چه قیمتی، در چه تاریخی و با چه شرایطی خریداری می‌شود، انگیزه‌اش برای تولید کیفی افزایش می‌یابد. بازار آتی داخلی می‌تواند بستری برای امکان پیش‌بینی اقتصادی در این حوزه باشد . جمشیدی در پایان خاطرنشان کرد: تحول در زنجیره گندم و نان، نیازمند همبستگی تمامی فعالان، از سیاست‌گذاران تا فعالان بخش خصوصی است. مصرف‌کننده امروز تغییر کرده، سلیقه بازار تغییر کرده و ما باید خود را با آن تطبیق دهیم. تنها راه بقا، ایجاد تحول است. دست تولیدکنندگان نان را باید بوسید/ نبود قیمت‌گذاری واقعی، بستر تخلف را فراهم کرده است محمدعلی اسفنانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی، در همایش ملی گندم و نان با اشاره به اهمیت استراتژیک گندم در امنیت غذایی کشور گفت: گندم محصولی است که از دل خاک، آرد و نان بیرون می‌آورد و با همه مراحلش، برکت و حیات به همراه دارد. این محصول، نماد رزق حلال و سفره مردم است. وی با استناد به آیه ۲۶۱ سوره بقره، گندم را نماد برکت در آموزه‌های دینی خواند و بیان کرد: در این آیه، خداوند می‌فرماید: «دانه‌ای که کاشته می‌شود، هفت خوشه می‌دهد و هر خوشه صد دانه دارد.» این بالاترین نمونه از برکت در محصولات کشاورزی است. اسفنانی با بیان اینکه گندم بیشترین سطح زیر کشت در جهان را به خود اختصاص داده است، گفت: در سال ۲۰۲۲، بیش از ۸۰۰ میلیون تن گندم در جهان برداشت شده که چین با تولید ۱۳۸ میلیون تن در رتبه نخست قرار دارد. ایران نیز با تولید حدود ۱۵ میلیون تن در سال گذشته، جایگاهی قابل قبول داشته اما به دلیل برخی چالش‌ها، این روند نزولی شده است. سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی با اشاره به مشکلات حوزه قیمت‌گذاری نان و گندم، تصریح کرد: وقتی مراجع مربوطه طی سه یا چهار سال قیمت نان را افزایش نمی‌دهند اما هزینه‌های نانوایان از جمله حقوق کارگر، آب، برق، گاز و اجاره‌بها به‌شدت افزایش می‌یابد، نباید انتظار داشته باشیم کیفیت حفظ شود یا تخلفی صورت نگیرد. این معادله با منطق، انصاف و علم سازگار نیست. وی افزود: نبود سازوکار مشخص برای حمایت از تولیدکنندگان و نانوایان، زمینه بروز تخلفاتی چون کم‌فروشی، کاهش کیفیت، فروش آزاد آرد و گران‌فروشی را فراهم می‌کند. اگر بستر تخلف حذف نشود، نظارت و برخورد هم نتیجه‌بخش نخواهد بود. اسفنانی تأکید کرد: پیشنهاد ما این است که دولت به جای مداخله مستقیم، نقش نظارتی و هماهنگ‌کننده میان دستگاه‌ها و زنجیره تولید تا مصرف را ایفا کند. سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در بخشی دیگر از سخنان خود با تجلیل از فعالان زنجیره تولید گندم، آرد و نان گفت: صادقانه می‌گویم، باید دست تولیدکنندگان نان را بوسید. این عزیزان، در شرایط دشوار اقتصادی با کمترین حمایت، مسئولیت تأمین قوت مردم را بر دوش دارند. امنیت غذایی بدون حمایت از آن‌ها معنا ندارد. وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر قرار است در سیاست‌گذاری اقتصادی کشور، عدالت و منطق رعایت شود، تعیین نرخ واقعی، حمایت اصولی از زنجیره تولید و اصلاح ساختارهای موجود، از ضروریات است. با اصلاح سیاست‌ها، صنعت نان ایران متحول می‌شود در مراسم گرامیداشت روز ملی گندم و نان، سیدمحمدرضا مرتضوی، رئیس انجمن صنایع غذایی ایران نیز با تأکید بر نقش مؤثر تمامی حلقه‌های زنجیره گندم، آرد و نان، از مسئولان خواست برای نجات صنعت نان کشور، تصمیمات جدی و کارشناسی‌شده اتخاذ کنند. وی با اشاره به جایگاه ویژه کشاورزان، نانوایان و آسیابانان در تأمین امنیت غذایی کشور گفت: امروز، روز پاسداشت زحمات میلیون‌ها نفر در مزارع، آسیاب‌ها و نانوایی‌های کشور است. این زنجیره، پایه اصلی معیشت مردم و امنیت غذایی کشور است. مرتضوی با ابراز خرسندی از حضور پدرش حاج سیدابوالقاسم مرتضوی، از چهره‌های پیشکسوت صنعت آسیابانی در این مراسم، گفت: حضور پدرم در این روز ملی، برای من انگیزه‌ای دوچندان است اما همزمان، وظیفه‌ای سنگین بر دوش من می‌گذارد تا صدای مشکلات و مطالبات این صنف را بلندتر بازتاب دهم. رئیس انجمن صنایع غذایی ایران در بخشی دیگر از سخنان خود با انتقاد از نحوه سیاست‌گذاری در حوزه نان اظهار کرد: در شرایطی که ارزش واقعی نان تولیدی یک نانوایی روزانه حدود ۶۵۰ میلیون تومان است، درآمد ماهانه نانوایان تنها ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان است که پاسخگوی هزینه‌های جاری آن‌ها نیست. با این شرایط نمی‌توان انتظار کیفیت بالا و پایداری در تولید نان داشت. مرتضوی همچنین از دکتر راد، معاون وزیر جهاد کشاورزی، به‌عنوان مدیری دغدغه‌مند و مطلع نام برد و افزود: اگر تصمیم‌گیری‌های کلان حوزه گندم و آرد در اختیار افرادی مانند دکتر راد باشد، قطعاً شرایطی بهتر برای این صنعت رقم خواهد خورد. متأسفانه بسیاری از تصمیم‌ها، بدون در نظر گرفتن واقعیت‌های تولید و توزیع نان، اتخاذ می‌شوند. وی همچنین به قاچاق آرد، پایین بودن قیمت فروش آرد کارخانه‌ها و ضعف در تأمین مالی کارخانه‌های آرد اشاره کرد و خواستار بازنگری فوری در نظام قیمت‌گذاری و یارانه‌ها شد. رئیس انجمن صنایع غذایی ایران با اشاره به ظرفیت بالای تولید گندم در کشور گفت: اگر در چهار میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی، کشت اصولی صورت گیرد، می‌توان نیاز کشور به گندم را تأمین کرد. استان‌هایی چون فارس، گلستان، کردستان و کرمانشاه، ظرفیتی بالا برای تولید دارند که باید به صورت هدفمند تقویت شوند. مرتضوی در پایان ضمن تقدیر از همه فعالان صنعت نان کشور، بیان کرد: ما مردمی صبور هستیم اما مسئولان نیز باید بدانند که چشم میلیون‌ها کشاورز، آسیابان و نانوا به تصمیمات آن‌ها دوخته شده است. اگر حمایت واقعی صورت گیرد، این صنعت می‌تواند افتخارآفرین باشد. زنجیره گندم، آرد و نان، ستون امنیت غذایی 86 میلیون ایرانی است سیدسعید راد، معاون وزیر جهاد کشاورزی و مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، در نخستین همایش روز ملی گندم و نان با اشاره به جایگاه راهبردی زنجیره گندم، آرد و نان در اقتصاد و معیشت مردم کشور، گفت: این زنجیره به عنوان یکی از مهم‌ترین و گسترده‌ترین عرصه‌های خدمات عمومی، معیشت و امنیت غذایی ۸۶ میلیون ایرانی را تأمین می‌کند و بیش از ۸ میلیون نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در آن فعالیت دارند. وی با تأکید بر قداست نان در فرهنگ، آیین و سنت ایرانیان، اظهار کرد: نان همواره در فرهنگ ما جایگاهی ویژه داشته و احترام به آن به عنوان یک ارزش دینی و ملی در میان مردم نهادینه شده است. این احترام تاریخی، امروز مسئولیت ما را برای حفظ کیفیت و استمرار تأمین آن دوچندان می‌کند. معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به حجم بالای مشارکت کشاورزان در این زنجیره، تصریح کرد: سال گذشته بیش از ۱۲ میلیون تن گندم از سوی دولت خریداری شد؛ فرایندی که با مشارکت ۸۱۴ هزار کشاورز و از طریق ۱۲۰۰ مرکز خرید در قالب ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار محموله انجام شد. راد افزود: در سال جاری نیز فرایند خرید تضمینی گندم از استان‌های جنوبی کشور همچون سیستان و بلوچستان، جنوب کرمان، خوزستان، هرمزگان، بوشهر و جنوب فارس آغاز شده و مراکز خرید در تمامی استان‌ها، آماده تحویل گندم کشاورزان هستند. وی در ادامه گفت: تأمین پایدار گندم مورد نیاز ۸۶ هزار نانوایی کشور و همچنین صنایع غذایی وابسته به آرد، از مهم‌ترین وظایف این شرکت است. خوشبختانه در طول سال گذشته و در شرایط پیچیده اقتصادی، هیچ‌گونه خللی در زنجیره تأمین ایجاد نشد و امروز نیز ذخایر استراتژیک گندم کشور برای حداقل ۶ ماه آینده به طور کامل تأمین شده است. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران با تأکید بر تلاش دولت برای حفظ کیفیت گندم و آرد، از طرح‌هایی همچون اختلاط هدفمند و برنامه‌ریزی کیفی برای ارتقای نان خبر داد و بیان کرد: هم‌اکنون همکاری تنگاتنگ با نهادهای ذی‌ربط در این خصوص در جریان است تا ضمن افزایش کیفیت نان، اعتماد عمومی به این کالای استراتژیک حفظ شود. راد در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به زیرساخت گسترده صنعت نان کشور گفت: در این زنجیره، بیش از ۴۰۰ کارخانه آردسازی، نزدیک به ۶ هزار واحد صنفی و صنعتی و آزادپز و بیش از ۷۹ هزار نانوایی مشارکت دارند. این فرایند به صورت یک زنجیره پیوسته و منظم مدیریت می‌شود تا خدمات بدون وقفه به مردم ارائه گردد. وی در خصوص وضعیت حمایت‌ها و پرداخت یارانه به نان، توضیح داد: نان، تنها کالایی است که یارانه آن بدون استثنا به تمام مردم تعلق می‌گیرد در حالی که یارانه برخی اقلام مانند سوخت فقط شامل بخشی از جامعه می‌شود. نان، کالایی است که تمامی اقشار، به‌ویژه اقشار کم‌درآمد، از حمایت‌های یارانه‌ای آن بهره‌مند هستند. به همین دلیل، سیاست‌گذاری در این حوزه، نیازمند دقت، انسجام و هماهنگی کامل میان دستگاه‌ها است. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران همچنین به تلاش شرکت بازرگانی دولتی ایران برای برنامه‌ریزی خرید تضمینی متناسب با ظرفیت تولید داخل اشاره کرد و افزود: هر میزان گندمی که از سوی کشاورزان تولید شود، دولت آمادگی خرید آن را دارد و در صورت نیاز نیز واردات برای تکمیل ذخایر انجام می‌شود. راد با بیان اینکه شرکت بازرگانی دولتی ایران بر اساس قانون بودجه و مصوبات مجمع عمومی متشکل از سه وزارتخانه و سازمان برنامه و بودجه فعالیت می‌کند، تأکید کرد: درباره سیاست‌های کلان حوزه نان از جمله نحوه پرداخت یارانه، تصمیم‌گیری در سطوح بالاتر صورت می‌گیرد. ما به نمایندگی از مردم و با در نظر گرفتن منافع آنان، همواره در جلسات کارشناسی، نظرات خود را اعلام می‌کنیم و امیدواریم که با همفکری، همدلی و تدبیر جمعی، تصمیماتی اتخاذ شود که به نفع معیشت مردم و پایداری امنیت غذایی کشور باشد. معاون وزیر جهاد کشاورزی در پایان از مکاتبات با شورای فرهنگ عمومی برای ثبت رسمی عنوان «آرد» در کنار واژه‌های «نان» و «گندم» در مناسبت «روز ملی گندم و نان» خبر داد و خاطرنشان کرد: این اقدام برای تکمیل هویت زنجیره گندم تا نان و تقویت جایگاه فرهنگی آن در جامعه صورت گرفته است. نان کشور، نیازمند تصمیمات صحیح و سریع در ادامه این همایش، عباس بهرامی، رئیس اتحادیه نانوایان قزوین نیز به نمایندگی از نانوایان، بیانیه‌ای را ایراد کرد که در ادامه می‌خوانید؛ «بسم ا... الرحمن الرحیم من کار سخت را به جهان برگزیده‌ام/ بهر معاش، پختن نان را برگزیده‌ام بر آتش حرارت آن پنجه می‌زنم/ از سوزش حلاوت آن ضجه می‌زنم خدمت به خلق را که همان خدمت به خداست/ بر جان خریده‌ام که برایم گرانبهاست اینجانب، عباس بهرامی، به عنوان نماینده نانوایان کشور، ضمن تبریک روز ملی نان، واقعیات زیر راجع به نان را خدمتتان عارضم. چنانکه مستحضرید، نان قوت غالب مردم است که هر وعده کنار غذا استفاده می‌شود و در علم روز حتی به عنوان داروی سلامتی هم از آن نام برده می‌شود بنابراین تصمیمات صحیح و سریع قطعاً موجب رضایت جسمی و روانی عموم مردم خواهد بود و بالعکس. متأسفانه به خاطر بعضی ملاحظات درست یا غلط، قیمت نان خیلی خیلی پایین نگه داشته شده که اکنون حتی از نان خشک و ضایعات نان هم ارزان‌تر است و این امر موجب دلسردی نانوایان و کشاورزان شده است چرا که عملاً دسترنجشان به راحتی اسراف و تبدیل به نان خشک و غذای دام می‌شود و از طرفی مردم مازاد نیاز نان می‌خرند که عمرشان در صف‌های طولانی نان هدر می‌رود. با توجه به اینکه هر سال هزینه‌های تولید نان مانند خمیرمایه و قبوض گاز و برق و کارگر و بیمه و غیره روند صعودی داشته و عملاً قیمت نان تغییری نکرده است، کمک‌هزینه دولتی، چند درصد هزینه‌ها را هم کفاف نمی‌دهد. استدعا داریم با توجه به نگرانی کارشناسان حوزه نان از ادامه این وضعیت، حذف طرح مخرب «نانینو» که هیچ دستاوردی نداشته و فقط به هدررفت گندم، آرد و نان، این کالاهای استراتژیک کشورمان منجر شده است، انجام شود. تقاضا دارم دولت محترم یک بار برای همیشه به این وضعیت آرد چندقیمتی پایان داده و قیمتی واحد و مناسب برای آرد و نان کشور اعلام نماید و به شمردن نان مصرفی مردم پایان دهد و نانوایان کشور را به عنوان کسبه زحمتکش به رسمیت بشناسند چون نانوایی، یک واحد صنفی تک محصولی است و وضع موجود، قابل ادامه دادن نیست. کشاورز زیر فشار تورم و بی‌توجهی دولت‌ها/ امنیت غذایی در خطر است هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور، با انتقاد شدید از سیاست‌های دولت در حوزه قیمت‌گذاری گندم و پرداخت مطالبات کشاورزان گفت: قرار بود این مراسم با حضور رؤسای سه قوه در سالن اجلاس سران برگزار شود تا صدای کشاورزان و بخش خصوصی شنیده شود اما متأسفانه این اتفاق نیفتاد. وی در ادامه با اشاره به نقش حیاتی گندم در امنیت غذایی کشور اظهار کرد: از دوران کودکی به یاد دارم که روی سکه‌های پنج و ده ریالی نوشته شده بود: «کسی که گندم می‌کارد، راستی می‌فشارد.» در آثار عطار نیشابوری نیز به قداست گندم اشاره شده و این نشان می‌دهد که گندم همواره نماد ارزش و برکت در فرهنگ ما بوده است. رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور ادامه داد: ما گندمکاران، تولیدکنندگان اصلی امنیت و اقتدار غذایی کشور هستیم اما همواره تحت فشار و کم‌توجهی دولت‌ها قرار داریم. عدم سرمایه‌گذاری مناسب در بخش کشاورزی، کمبود نهاده‌ها و تصمیم‌گیری‌های چندگانه بین وزارتخانه‌ها، باعث شده است شرایط به شدت دشوار شود. هاشمی در ادامه گفت: به‌عنوان عضو شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی، با قیمت 20 هزار و 500 تومان برای گندم مخالف بوده و هستیم. وقتی تورم تولید بالای ۶۰ درصد است، افزایش ۱۷ درصدی قیمت، پاسخگوی هزینه‌های کشاورز نخواهد بود. اگر همین روند ادامه پیدا کند، سال آینده با کاهش تولید و سطح زیر کشت روبه‌رو خواهیم شد. وی همچنین از بی‌پاسخ‌ماندن مکاتبات با دولت، تأخیرهای طولانی در پرداخت مطالبات و بی‌توجهی به قانون پرداخت در مدت ۴۸ ساعت انتقاد کرد و گفت: وقتی قانون می‌گوید در صورت تأخیر باید با نرخ متوسط بانک مرکزی جریمه پرداخت شود، چرا اجرایی نمی‌شود؟ این بی‌عدالتی باید متوقف شود. رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور در پایان با تأکید بر لزوم شفاف‌سازی از سوی دولت گفت: مردم نامحرم نیستند؛ باید بدانند در چه شرایطی زندگی می‌کنند. اگر کشاورز تولید نکند، امنیت غذایی از بین می‌رود. از مجلس و مسئولان انتظار داریم جدی‌تر ورود کنند. گندم، سلاح استراتژیک قرن و ستون امنیت غذایی کشور علیقلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران ایران، در این همایش با اشاره به اهمیت تاریخی و فرهنگی گندم در ایران و جهان، تأکید کرد: کشاورزی همواره در گستره‌ای از جغرافیا و قدمت تاریخی، نقش حیاتی در تأمین غذای پایدار بشر داشته و گندم از نخستین محصولاتی بوده که انسان آن را شناخته و فنون کاشت، داشت و برداشت آن را آموخته است. وی با اشاره به جایگاه نان به‌عنوان فراورده‌ای اصلی از گندم در فرهنگ اسلامی و ایرانی گفت: پیامبر اسلام و ائمه اطهار بر اهمیت نان تأکید نموده‌اند تا جایی که حضرت رسول اکرم (ص) فرموده‌‌اند: «به نان احترام بگذارید که خداوند آن را محترم شمرده و آسمان‌ها و زمین را برای تولید آن هماهنگ کرده است.» نان از دیرباز برکت سفره و نزد مردم مقدس بوده است که این تقدس از آموزه‌های دینی و فرهنگی ما سرچشمه می‌گیرد. مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران ایران ادامه داد: امروز گندم در معادلات سیاسی جهان، نقشی تعیین‌کننده دارد و یکی از مؤلفه‌های استقلال اقتصادی و سیاسی کشورها به شمار می‌رود. به همین دلیل از بدو تأسیس جمهوری اسلامی ایران، بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و رهبر معظم انقلاب همواره بر خودکفایی در تولید گندم تأکید داشته‌اند. ایمانی با اشاره به تأثیر اجتماعی و فرهنگی گندم، آرد و نان گفت: نباید از این ابعاد غافل شد. تعیین قیمت گندم در پنجم فروردین‌ماه و حساسیت آن، نشان‌دهنده اهمیت استراتژیک این محصول در جلوگیری از تنش‌های اجتماعی است. سلاح گندم، از سلاح نظامی نیز قدرتمندتر است. وی با اشاره به تجربه شوروی در دهه‌های گذشته، افزود: اهمیت گندم در سقوط یا ثبات دولت‌ها اثبات شده است و تولید آن یکی از قدیمی‌ترین و حیاتی‌ترین دستاوردهای بشر است. از زمانی که انسان ارزش غذایی گندم را شناخت، تهیه نان به‌عنوان بهترین روش استفاده از آن آغاز شد و این روند از آسیاب‌های سنتی تا کارخانه‌های پیشرفته امروزی ادامه یافته است. مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران ایران در پایان خواستار اصلاح سیاست‌های فعلی در زنجیره گندم، آرد و نان شد و گفت: اگر یارانه‌ای قرار است پرداخت شود، باید در انتهای زنجیره و به مصرف‌کننده اختصاص یابد، تا نان کیفی به دست مردم برسد. در غیر این صورت، نابسامانی‌ها در کل زنجیره ادامه خواهد داشت. ضرورت بازنگری فوری در قیمت خرید تضمینی گندم/ صیانت از تولید گندم، صیانت از امنیت غذایی است دکتر پیمان فلسفی، نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی نیز در این مراسم با تأکید بر اهمیت راهبردی این محصول، خواستار بازنگری فوری در قیمت خرید تضمینی گندم شد. وی با اشاره به برگزاری این همایش در سی‌ویکم فروردین‌ماه ۱۴۰۴ گفت: گردهمایی امروز با حضور اقشار مختلف زنجیره تولید گندم تا نان، از کشاورزان و نانوایان تا صنعتگران و دانشگاهیان، بیانگر اهمیت ویژه این محصول در اقتصاد، امنیت غذایی و معیشت مردم ایران است. نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه گندم از دیرباز با هویت کشاورزی ایران گره خورده است، افزود: ایران خاستگاه گندم در جهان بوده و کشاورزان ما این محصول را نه‌تنها با هدف اقتصادی بلکه با نگاهی اعتقادی و فرهنگی کشت می‌کنند. فلسفی در ادامه با اشاره به تولید 5/16 میلیون تن گندم در سال گذشته و خرید آن از سوی دولت به قیمت 17 هزار و 500 تومان، تصریح کرد: با وجود تلاش دولت و مجلس در تأمین اعتبار ۲۱۱ هزار میلیارد تومانی برای پرداخت مطالبات گندمکاران، کمبود نهاده‌ها به‌ویژه کود شیمیایی و نوسان ارز، چالش‌هایی را در سال زراعی جاری ایجاد کرده است. وی با هشدار در خصوص کاهش پیش‌بینی‌شده تولید گندم در سال جاری به حدود ۱۲ میلیون تن، اظهار کرد: کاهش چهار میلیون تنی تولید نسبت به سال گذشته، نگران‌کننده است. وظیفه فوری دولت، صیانت از این میزان تولید و جلوگیری از کاهش بیشتر آن است. این نماینده مجلس از شورای قیمت‌گذاری محصولات اساسی کشاورزی خواست در سریع‌ترین زمان، در خصوص بازنگری قیمت خرید تضمینی گندم (20 هزار و 500 تومان) که ماه‌ها پیش و با شرایط اقتصادی متفاوت تصویب شده بود، اقدام کند. فلسفی همچنین با تأکید بر لزوم اصلاح ساختار توزیع آرد و نان، گفت: نباید کیفیت نان، قربانی ناهماهنگی نهادها و ضعف سامانه‌های هوشمند توزیع شود. باید مدیریت زنجیره آرد و نان، یکپارچه شود و تولید آرد کامل با همکاری وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و بهداشت و همچنین سازمان ملی استاندارد و اتحادیه نانوایان توسعه یابد. نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس در پایان خواستار تدوین استانداردهای جدید سبوس‌گیری، فرهنگ‌سازی برای مصرف نان کامل و پخت بهداشتی و تخمیر کامل نان شد و تأکید کرد: سلامت جامعه و امنیت غذایی، در گرو توجه جدی به کیفیت نان است. تأکید بر خودکفایی در تولید گندم/ گندم، ستون اصلی امنیت غذایی ایران است در ادامه همایش روز ملی گندم و نان، مهندس سهرابی، مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی، ضمن تشکر از برگزارکنندگان این رویداد، از کشاورزان، کارخانه‌های آرد، نانوایان، خبرنگاران، صنایع تکمیلی، تشکل‌ها، انجمن‌ها و به‌ویژه بنیاد ملی گندمکاران برای حضور پررنگ و موثرشان قدردانی کرد. وی در بخشی از سخنان خود به تصویب رسمی روز ملی گندم در تقویم کشور اشاره کرد و گفت: در سال ۱۴۰۲، با پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و پس از چندین جلسه در شورای عالی فرهنگ عمومی، نهایتاً روز سی‌ویکم فروردین‌ماه به عنوان روز ملی گندم و نان در تقویم رسمی کشور ثبت شد. مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اهمیت گندم در کشاورزی ایران، بیان کرد: در کشور ما از ۱۲ میلیون هکتار اراضی زراعی، 6 میلیون هکتار به کشت گندم اختصاص دارد یعنی نیمی از زمین‌های کشاورزی کشور تحت کشت این محصول استراتژیک است. سهرابی تأکید کرد: خودکفایی در تولید گندم از اهداف مهم برنامه هفتم توسعه و سندهای بالادستی کشور است. رهبر معظم انقلاب نیز همواره بر اهمیت خودکفایی در این حوزه تأکید نموده‌اند. وی همچنین به تنوع اقلیمی ایران و قابلیت تولید گندم در چهار اقلیم مختلف اشاره کرد و افزود: این ویژگی موجب شده گندم‌های متنوع با کیفیت‌های مختلف در کشور تولید شود که نقطه قوتی برای کشاورزی ما است. مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: در حال حاضر ۹۰ رقم گندم در ایران کشت می‌شود و هر سال بین ۷ تا ۱۰ رقم جدید معرفی و جایگزین ارقام قدیمی می‌شود. این بخشی از اصلاحات ژنتیکی در مسیر افزایش کیفیت و کمیت تولید است. سهرابی از دیگر برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی نظیر مکانیزاسیون، بهبود تغذیه گیاهی، مدیریت بیماری‌ها و توسعه سامانه‌های نوین آبیاری نیز سخن گفت و بر لزوم حمایت بیشتر از کشاورزان تأکید کرد. وی همچنین به برخی چالش‌های تولید گندم در کشور اشاره کرد و گفت: برای رسیدن به خودکفایی واقعی، نیازمند حمایت‌های مالی قوی‌تر، تأمین نهاده‌های بموقع و سرمایه‌گذاری گسترده‌تر در بخش زیرساختی هستیم. مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: در سال جاری به دلیل ناترازی انرژی، پتروشیمی‌ها نتوانستند به تعهدات خود در قبال کشاورزی عمل کنند و این مسأله به تولید لطمه زد. برای عبور از این چالش‌ها باید نگاه ملی و حمایتی به بخش کشاورزی تقویت شود. ساختارهای سنتی در حوزه آرد و نان باید اصلاح شود عبداللهی، نماینده ادوار پیشین مجلس شورای اسلامی، در نخستین گردهمایی روز ملی گندم و نان با انتقاد از نابسامانی‌های موجود در زنجیره تولید و توزیع نان کشور، خواستار اصلاح رویه‌های ناکارآمد، مقابله با رانت و تقویت تعامل میان دولت و اتحادیه‌ها شد. وی با اشاره به چالش‌های اساسی در صنعت نان کشور اظهار کرد: سال‌ها است که در این حوزه فعالیت دارم و با مسائل آن آشنا هستم. متأسفانه وضعیت موجود از منظر تأمین آرد، صدور مجوزها و توزیع نان، رضایت‌بخش نیست و فشار آن مستقیماً بر دوش مردم است. عبداللهی با اشاره به تجربه شخصی خود در صنف نانوایی و سابقه فعالیت در بازار سنتی گفت: من خود از خانواده نانوایان هستم و از دوران نوجوانی در این حرفه مشغول به کار بوده‌ام بنابراین مشکلات این حوزه را نه فقط به‌صورت مدیریتی بلکه از نزدیک لمس کرده‌ام. این نماینده پیشین مجلس با انتقاد از فرایندهای پیچیده اداری و وجود رانت در صدور مجوزها، افزود: متأسفانه شاهد هستیم که برخی افراد با امضاهای طلایی اقدام به صدور مجوزهایی می‌کنند که بعضاً با مبالغی تا ۶۰۰ میلیون تومان معامله می‌شود. این در حالی است که بسیاری از افراد واجد شرایط، از دریافت این مجوزها محروم می‌مانند. وی ادامه داد: باید با جدیت با ریشه‌های فساد مقابله کرد. هرچند نمی‌توان ادعا کرد که فساد در کشور به‌صورت سیستماتیک وجود دارد اما بسترهای آن به‌طور واضح در برخی بخش‌ها مهیا است و این مسأله باید مورد بازبینی قرار گیرد. عبداللهی با اشاره به تغییرات گسترده در بدنه اجرایی طی یک سال گذشته، خاطرنشان کرد: طی این مدت، برخی مسئولان تغییر کرده‌اند اما همچنان شاهد مشکلاتی مانند نبود نظارت کافی، توزیع ناعادلانه منابع و عملکرد جزیره‌ای در برخی نهادها هستیم. برخی از تصمیم‌گیری‌ها در سطح کلان بدون در نظر گرفتن شرایط میدانی صورت می‌گیرد. به عنوان مثال، در برخی مناطق حتی آب برای پخت نان وجود ندارد اما سیاست‌های کلی بدون توجه به چنین واقعیاتی اتخاذ می‌شود. این نماینده پیشین مجلس در پایان سخنان خود گفت: برای حل بحران نان، باید بین اتحادیه‌ها، دولت و دستگاه‌های اجرایی هماهنگی بیشتری ایجاد شود. ضروری است که دولت به جای تمرکز صرف بر گزارش‌های اداری، به مسائل عینی مردم توجه کند. اصلاح ساختارهای سنتی، مقابله با رانت و استفاده از ظرفیت نخبگان صنف نان، راهکارهایی مؤثر برای برون‌رفت از وضعیت موجود است. ساختارهای معیوب در حوزه نان، نیازمند اصلاح فوری است آقاجانلو، از فعالان باسابقه صنعت نان کشور نیز در این همایش با ابراز نگرانی در خصوص وضعیت فعلی توزیع آرد و صدور مجوزها، خواستار اصلاحات بنیادین در ساختارهای اجرایی و نظارتی شد. وی در سخنرانی خود ضمن بیان تجربه شخصی و حرفه‌ای‌اش، به نارسایی‌ها و مشکلات موجود در حوزه نان و گندم اشاره کرد و گفت: از دوازده‌سالگی وارد بازار کار شدم و امروز نیز با همان دغدغه‌ها در این صنعت حضور دارم. ما نانوازادگان این سرزمین هستیم و هنوز با چالش‌های معیشتی و ساختاری مواجهیم. این فعال صنعت نان با انتقاد از روند صدور مجوزهای فعالیت، افزود: امروز برخی از مجوزها با قیمت‌هایی نجومی، تا ۶۰۰ میلیون تومان، در اختیار افراد خاص قرار می‌گیرند. این روند نه‌تنها ناعادلانه بلکه موجب افزایش فساد سیستماتیک و بروز نارضایتی گسترده در بین فعالان صنفی شده است. آقاجانلو تأکید کرد: ما شاهد نوعی فاصله عمیق میان تصمیم‌گیران و واقعیت‌های میدانی هستیم. مردم درگیر مشکلات اقتصادی هستند و فعالان این حوزه نیز از این وضعیت متأثرند. اصلاح این روندها باید در اولویت قرار گیرد. وی ضمن دعوت به انسجام و هم‌افزایی بیشتر میان اتحادیه‌ها، خاطرنشان کرد: لازم است اتحادیه‌ها به صورت منسجم و هدفمند با یکدیگر همکاری داشته باشند تا بتوانند از منافع صنف دفاع کنند و در مسیر اصلاح امور گام بردارند. این فعال صنعت نان در پایان سخنان خود، ضمن تقدیر از برگزارکنندگان همایش، ابراز امیدواری کرد که چنین نشست‌هایی منجر به شنیده شدن صدای صنوف و بازنگری در سیاست‌گذاری‌ها شود. تقدیر از افراد پیشکسوت و تأثیرگذار در اولین همایش روز ملی گندم و نان شایان ذکر است در اولین همایش «روز ملی گندم و نان» از فعالان و دست‌اندرکاران تأثیرگذار صنعت گندم، آرد و نان کشور تقدیر به عمل آمد که فهرست کامل این افراد در ادامه از نظر مخاطبان محترم می‌گذرد؛ • حمیدرضا رستمی، دبیر جشنواره ملی نان کرمان، چهره تأثیرگذار در راه‌اندازی دو دوره جشنواره ملی نان کرمان • محمدرضا خواجه، نایب رئیس انجمن علوم و فنون غلات اصفهان، چهره تأثیرگذار در آموزش، فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی نان کامل • دکتر حسین یزدجردی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی صنایع آرد ایران، چهره تأثیرگذار در رفع مسائل و مشکلات کارخانه‌های آرد • جعفر ایزدیار، دبیر کانون انجمن‌های صنفی صنایع آرد ایران، چهره تأثیرگذار در رفع مسائل و مشکلات کارخانه‌های آرد • غلامرضا مظاهری، عضو هیأت مدیره انجمن آردسازان ایران، چهره تأثیرگذار و نوآور در ایجاد سامانه‌های سهمیه‌بندی و صدور حواله‌جات آرد نانوایان به صورت اینترنتی • بهنوش بینش، کارشناس برنامه‌های تلویزیونی نان، چهره تأثیرگذار در فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی درباره نان سالم در رسانه‌ها • غلامعسگر بهزاد، مدیرعامل شرکت تولیدی آرد نمونه جویبار، چهره تأثیرگذار در تولید آرد • محمدرضا میثمی‌فرد، مدیرعامل شرکت تولیدی آرد البرز، چهره تأثیرگذار در تولید آرد • حاج قاسم مرتضوی، پیشکسوت صنعت آرد، چهره تأثیرگذار در جهت تولید و بهینه‌سازی تولید آرد نزدیک به یک قرن • مهدی خان‌محمدی، پیشکسوت صنعت نان، چهره تأثیرگذار در جهت تولید نان حجیم و نیمه‌حجیم، نان صنعتی و ملزومات نان • علیرضا مروت‌پور، پیشکسوت صنعت نان، چهره تأثیرگذار در جهت تولید نان حجیم و نیمه‌حجیم، نان صنعتی و ملزومات نان • احمد اسدسنگابی، رئیس اتحادیه نانوایان شیراز، چهره تأثیرگذار در جهت رفع مشکلات نانوایان • سیدابراهیم خلیلی، رئیس هیأت مدیره شرکت تعاونی نانوایان مشهد، چهره تأثیرگذار در جهت تهیه آرد کیفی و مایحتاج نانوایان • مهندس داریوش ماهری، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان کرمان، چهره تأثیرگذار در برگزاری دو دوره جشنواره ملی نان در استان کرمان • علیمراد سلیمانی، نانوای پیشکسوت استان تهران • حاج علی زارع‌پیشه، نانوای پیشکسوت استان فارس • عربعلی قجوند، نانوای پیشکسوت استان اصفهان • محمدحسین افشاری، نانوای پیشکسوت مشهد • خلیل روشن ابرقوه، کشاورز تأثیرگذار در استان یزد • حسن حیدری، کشاورز تأثیرگذار در استان یزد • مهدی حیدری، کشاورز تأثیرگذار در استان یزد • بهادر روشن ابرقوه، کشاورز تأثیرگذار در استان یزد • خیربانو شاهیوند، نانوای محلی لرستان، چهره تأثیرگذار در ثبت جهانی نان محلی • رضا قابوسی، مدیر کافه‌نان دل‌انیس، چهره تأثیرگذار و نوآور در تولید و راه‌اندازی کافه‌نان • امیرعباس بابایی، مدیر کافه‌نان لوف باکس، چهره تأثیرگذار و نوآور در تولید و راه‌اندازی کافه‌نان • مریم ظهوری‌فرد، نانوای سنتی، چهره تأثیرگذار در حوزه نان سنتی • حسین نظری، نانوای سنتی، چهره تأثیرگذار در حوزه نان سنتی • خلیل بهرامی، نانوای سنتی، چهره تأثیرگذار در حوزه نان سنتی • محمد صباحی، نانوای سنتی، چهره تأثیرگذار در حوزه نان سنتی • محمدرضا نظرنژاد، نانوای سنتی، پیشکسوت حوزه نان سنتی • حسین فروغی، نانوای حجیم و نیمه‌حجیم، چهره تأثیرگذار در حوزه نان حجیم و نیمه‌حجیم • وحید رفیع تبار، نانوای حجیم و نیمه‌حجیم، چهره تأثیرگذار در حوزه نان حجیم و نیمه‌حجیم خبرنگار: ساناز مرادیان عنبران