ارسال به دوست نسخه چاپي
کاهش گلوتن و حفظ کیفیت خمیر با بهکارگیری متد ویرایش ژنتیکی CRISPR
محققان دانشگاه ایالتی کانزاس، پیشرفتی را در تولید غذاهای بر پایه گندم که حاوی مقادیر کمتری گلوتن هستند، گزارش کردهاند؛ کشفی که ممکن است اثرات نامطلوب فراوردههای گندمی را برای مبتلایان به سلیاک یا سایر بیماریهای خودایمنی کاهش دهد.
به گزارش نگاه هستی به نقل از millermagazine، دانشمندان مرکز منابع ژنتیک گندم K-State و خدمات تحقیقات کشاورزی USDA، با مشارکت Kansas Wheat، با موفقیت از تکنیک ویرایش ژنی به نام CRISPR-Cas9 برای کاهش حضور دو نوع ژن تشکیلدهنده گلوتن به نام گلیادین استفاده کردند که به وفور در پپتیدهای واکنشگر ایمنی یافت میشوند (پپتیدها بلوکهای سازنده اسید آمینهای هستند که پروتئینها را تشکیل میدهند). گلوتن، پروتئینی است که اغلب در گندم، جو و چاودار یافت میشود. هنگامی که افراد مبتلا به بیماری سلیاک گلوتن میخورند، بدن آنها یک پاسخ ایمنی ایجاد میکند که به روده کوچک و برآمدگیهای کوچک پرزمانند آن که به جذب مواد مغذی در بدن کمک میکند، حمله میکند. بر اساس گزارش بنیاد بیماری سلیاک، بیماری سلیاک از هر 100 نفر در سراسر جهان، یک نفر را درگیر میکند اما تنها در حدود 30 درصد از موارد به درستی تشخیص داده میشود. ادوارد آخونوف، استاد آسیبشناسی گیاهی دانشگاه K-State و مدیر منبع ژنتیک گندم گفت: وقتی ویرایش ژنی را انجام دادیم و مشاهده کردیم که ژنهای گلیادین در گندم تا 47 برابر کاهش یافت، بسیار شگفتزده شدیم. آخونوف گروهی از دانشمندان را رهبری میکند که پیشرفتهترین روشهای ژنومیک، ژنتیک و ویرایش ژنوم را برای بهبود گندم به کار میبرند. آخونوف گفت: گلوتن احتمالاً هرگز به طور کامل از گندم حذفشدنی نخواهد بود زیرا برای تهیه نان بسیار مهم است و گلوتن، بافت، طعم و رطوبت مطلوب را در محصولاتی مانند نان، شیرینی و سایر فراوردههای گندمی فراهم میکند. وی ادامه داد: علاوه بر مزایای حاصل شده، ما هیچ کاهشی در کیفیت خمیر که برای تهیه نان بسیار کلیدی است، مشاهده نکردیم و طی پژوهشهای خود، ما به این دو هدف به ظاهر متناقض دست یافتیم. البته شایان ذکر است کاهش گلوتن در این سطح نیز باعث نمیشود که مصرف مستقیم این گندم برای مبتلایان به سطوح شدید بیماری سلیاک ایمن باشد. در عین حال اما توسعه و تولید واریتههای گندم با سطح پایینتر گلوتن، به گسترش فراوردههای گندمی مناسب برای افرادی که مشکلات جزئی مرتبط با گلوتن دارند، کمک میکند. دانش به دست آمده در این تحقیق در نهایت میتواند راه را برای توسعه واریتههای جدید گندم که برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک ایمنتر باشد، هموار کند. این تحقیقات به این معنی نیست که تولید این واریته گندم به سرعت آغاز شود و ممکن است تولید آن به سالهای آینده موکول شود و کشت آن در آینده نیز تحت قرارداد با تولیدکنندگان محصولات غذایی انجام خواهد شد. تحقیقات گندم بر توسعه گونههای جدیدی متمرکز شده است که خواستههای مصرفکننده را، چه داخلی و چه در سطح بینالمللی، برآورده میکند و توسعه گندمی که برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک قابل مصرف باشد، زندگی آنها را بسیار آسانتر میکند. مترجم: کمند ابراهیم زاده